Żyjemy w czasach bezprecedensowego kryzysu kapitalizmu. Poziom nierówności społecznych sięga zenitu. Obecnie trwa więcej konfliktów niż kiedykolwiek od czasów II wojny światowej. Światowa gospodarka pogrążona jest w stagnacji, inflacji i przytłaczającym zadłużeniu. Obecnie, po ponownym wyborze Trumpa na prezydenta USA, sypie się niepodważalna dominacja Stanów Zjednoczonych na światowej arenie.
W tle tych wstrząsających światem wydarzeń, 350 komunistów zebrało się we Włoszech na pierwszym kongresie Rewolucyjnej Międzynarodówki Komunistycznej (RCI). Online dołączyło do nich 2500 towarzyszy oraz setki innych osób z całego świata, biorących udział w dziesiątkach wspólnych seansów transmisji z Kongresu.
Biorąc pod uwagę tylko te wydarzenia, które zostały zgłoszone organizatorom Kongresu, wiemy o ponad 60 wspólnych seansach na całym świecie, ale bez wątpienia było ich znacznie więcej.
Otrzymaliśmy zdjęcia od towarzyszy, którzy zebrali się, aby obejrzeć transmisję w Bułgarii, Kolumbii, Kanadzie (14 zgromadzeń w całym kraju, w tym w Toronto, Montrealu i Calgary), Wielkiej Brytanii (w Leeds, w południowym, północnym i wschodnim Londynie, Cambridge, Manchesterze, Preston, Reading, Sheffield, Bristolu i Bath), Irlandii (Belfast i Dublin), Austrii ( w wydarzeniu uczestniczyło 75 towarzyszy), Hiszpanii (Barcelona, Kraj Basków i Kartagena), Holandii, Finlandii (Helsinki, Tampere, Pori i Turku), Francji (uczestniczyło ponad 50 towarzyszy z Paryża, Lyonu, Grenoble i Tuluzy), Szwecji (Umeå, Malmö, Sztokholm, Värmland i Göteborg), Szwajcarii (ponad 100 osób w sześciu miastach), Pakistanie oraz ponad 100 uczestników w całych Stanach Zjednoczonych (w Nowym Jorku, Seattle, Filadelfii, Chicago, St. Louis, Houston, Dallas Fort-Worth, Minneapolis i New Haven).
Nastrój kongresu przeniósł się na komunistów na całym świecie i poskutkował zgromadzeniem w trakcie zbiórki finansów kwoty ponad 500 tys. euro!
Nowy porządek świata
W obliczu całkowicie nowej sytuacji na świecie, powodującej wywrócenie świadomości mas do góry nogami i zwiastującej przyszłe rewolucyjne wydarzenia, komuniści potrzebują krystalicznie jasnego wglądu w procesy napędzające dokonujące się zmiany. Potrzebujemy tej jasności, aby zaoferować perspektywę szerokim warstwom młodzieży i robotników, którzy poszukują wyjaśnień. Potrzebujemy jej również, aby pokierować naszą pracą nad budową silnej, rewolucyjnej Międzynarodówki, by w jak najkrótszym czasie móc interweniować podczas nadchodzących rewolucyjnych wydarzeń.
Z tego powodu, na Kongresie Światowym – będącym nie tylko najwyższym, demokratycznym organem Międzynarodówki, ale także miejscem kształcenia komunistów – dwa z pięciu dni jego trwania, zostały przeznaczone na dyskusję nad perspektywami światowymi.
Wstrząsające wydarzenia 2025 roku – reelekcja Trumpa, eskalacja ludobójstwa w Gazie, nieuchronna porażka Zachodu na Ukrainie, trwająca wojna handlowa i wiele więcej kryzysów – oznaczają początek nowej epoki.
Jak we wstępnym przemówieniu wyjaśnił Jorge Martin, u podstaw tych symptomów leży organiczny kryzys kapitalizmu, zapoczątkowany w 2008 roku. Jednak zrozumienie, że system znalazł się w impasie, nie wystarczy rewolucjonistom. Konieczne jest zrozumienie, dlaczego tak się dzieje: dlaczego obserwujemy tak ogromne zawirowania polityczne, upadek starych i powstawanie nowych partii oraz postaci na scenie politycznej? Co powoduje zmianę równowagi sił na świecie, względny upadek imperializmu amerykańskiego i rosnącą rywalizację między imperializmami? Jakie są tego konsekwencje dla walki klas?
Podczas Kongresu widzieliśmy żywą dyskusję na temat wszystkich palących kwestii, dotyczących nowej sytuacji na świecie. Jaki charakter ma administracja Trumpa? Dokąd zmierza amerykański imperializm? Cała sytuacja na świecie jest uwarunkowana zmieniającymi się relacjami najpotężniejszej potęgi imperialistycznej z resztą świata: w Europie, na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Łacińskiej i pozostałych zakątkach świata. Należy postawić również pytanie: jaki charakter mają nowe mocarstwa, wyrastające na rywali imperializmu amerykańskiego – Rosja i co istotniejsze, Chiny?
Wszystkie te pytania mają fundamentalne znaczenie. Celem Kongresu było przede wszystkim wypracowanie na nie jasnych odpowiedzi. Osiągnięcie tego celu jest możliwe wyłącznie na drodze pełnej, swobodnej i demokratycznej dyskusji.
Marksizm, podobnie jak każda nauka, nie jest substytutem, zastępującym badanie konkretnych faktów w nowej sytuacji. Teoria musi służyć zrozumieniu tych faktów i być nieustannie weryfikowana w odniesieniu do konkretnej, rozwijającej się sytuacji. Nasza dyskusja była istotnie bogata w fakty, liczby i argumenty. Jak wyjaśnił towarzysz Hamid Alizadeh:
„Nie jesteśmy w stanie przewidzieć dokładnego przebiegu wydarzeń. Nie wiemy też, jakie zjawiska zostaną wywołane przez wspomniane wydarzenia. Musimy dokładnie analizować każdą sytuację krok po kroku, niczego nie uprzedzając. Obserwujemy rozwój i rozumiemy, że nie możemy polegać na martwych uogólnieniach i etykietach. Jedynym pewnikiem, na którym możemy polegać w 100%, jest metoda marksizmu”.
Degeneracja IV Międzynarodówki
W momencie założenia Rewolucyjnej Międzynarodówki Komunistycznej, będącej zalążkiem przyszłej, masowej, światowej partii rewolucji socjalistycznej, naszym zadaniem jest wydobycie naszego dziedzictwa – nieustannej, trwającej dziesiątki lat walki, kładącej podwaliny pod naszą Międzynarodówkę.
Towarzysze Alan Woods i Ana Muñoz, którzy pierwszy raz nie mogli osobiście uczestniczyć w Kongresie, przesłali w jego pierwszym dniu poruszające nagrania dla zgromadzonych. W swojej wiadomości tow. Alan opisywał, dzięki jakim wysiłkom, dziedzictwo to zostało zachowane i przekazane obecnemu pokoleniu młodych rewolucjonistów:
„Jestem częścią tego ruchu od 1960 roku. To kawał czasu. Widziałem wszystko co dobre, złe i niejednoznaczne. Przez cały ten czas, wraz z towarzyszami, którzy byli przy mnie, takimi jak Ana, Rob i Fred, płynęliśmy pod prąd, mierząc się z potężnymi nurtami: siłami reformizmu, lewicowego reformizmu i w szczególności stalinizmu, który okazał się potworną i ogromną przeszkodą…
Byliśmy całkowicie wyizolowani, byliśmy niewielką siłą, walczącą z kolosalnymi przeszkodami. Było to trudne, trudniejsze niż to z czym każdy z was musi się mierzyć obecnie. Walka ta była niezwykle trudna, lecz absolutnie niezbędna, bo coś dzięki niej osiągnęliśmy. Udało nam się utrzymać, w tych trudnych latach, najważniejszą broń, jaką mamy, jaką jest teoria marksizmu, prawdziwego marksizmu, na którego barkach stoimy po dziś dzień. To jest nasze dziedzictwo. To jest dziedzictwo, którego bronimy i ten Kongres będzie tego wyrazem”.
Dziedzictwo to jest dla nas bezcenne. W latach po śmierci Lwa Trockiego, zachowanie jego dziedzictwa zapewnił przede wszystkim jeden człowiek: Ted Grant, założyciel naszej organizacji.
Trzeci dzień kongresu poświęcony był zatem omówieniu historii IV Międzynarodówki oraz roli, jaką odegrał Ted Grant w obronie i rozwoju idei marksizmu w okresie powojennego ożywienia gospodarczego i degeneracji tej organizacji.
Jak wyjaśnił podczas swojego przemówienia Rob Sewell, ostatnia walka Trockiego była poświęcona utworzeniu IV Międzynarodówki. Do tego czasu zarówno II (Socjalistyczna), jak i III (Komunistyczna) Międzynarodówka okazały się kontrrewolucyjnymi przeszkodami na drodze ku rewolucji socjalistycznej.
Zaistniała więc potrzeba alternatywnego, rewolucyjnego przywództwa. Przywództwa będącego w stanie sprostać rewolucyjnym zadaniom postawionym przez historię. Zdaniem Trockiego było to: „… najważniejsze dzieło mojego życia – ważniejsze niż rok 1917, ważniejsze niż okres wojny domowej czy jakikolwiek inny”.
IV Międzynarodówka została założona w 1938 roku. Niestety jej przywódcy nie stanęli na wysokości powierzonego im zadania. Po zamordowaniu Trockiego przez stalinowskiego zabójcę w 1940 roku, Międzynarodówka została praktycznie zdekapitowana.
Przed II wojną światową, Trocki przewidział, że wojna doprowadzi do jeszcze większego spustoszenia, głębszego kryzysu kapitalizmu i jego zmierzchu, zdyskredytowania stalinistów i reformistów oraz rewolucyjnej fali, która postawi partie IV Międzynarodówki na czele ruchu robotniczego.
Jednak marksizm nie jest kryształową kulą. Możemy jedynie wysuwać hipotezy o najbardziej prawdopodobnym rozwoju sytuacji i ostatecznie zweryfikować nasze perspektywy, bazując na obiektywnych faktach. Po wojnie stalinizm rozprzestrzenił się na połowę Europy, a oficjalne partie komunistyczne i socjalistyczne zostały wzmocnione. Fala rewolucji, która przetoczyła się po Europie, została zdradzona. Zamiast głębszego kryzysu i upadku, kapitalizm osiągał największy rozwój w historii, który trwał do lat 70. XX wieku.
Przywódcy IV Międzynarodówki odmówili spojrzenia rzeczywistości w oczy. Jak wyjaśniali obecni na Kongresie delegaci, zamiast uczyć się o rzeczywistym rozwoju wydarzeń, liderzy IV Międzynarodówki jedynie bezmyślnie powtarzali perspektywy Trockiego z 1938 roku, jak gdyby były one dogmatami. Doprowadziło to do wytworzenia przez nich szeregu skrzywionych i fałszywych idei, a ostatecznie do zniszczenia IV Międzynarodówki. Prestiż grał istotną rolę w powstrzymywaniu jej kierownictwa przed uznaniem swoich błędów, aby usprawiedliwić jedną pomyłkę, czyniono nowe.
Jak tłumaczył jeden z delegatów:
„Jeśli nie jest się w stanie wytłumaczyć rzeczywistości i dać poczucia jasnej perspektywy, jeżeli nie potrafisz pokazać towarzyszom ich miejsca w historii walki klasowej, jakie inne metody pozostają poza prestiżem i intrygą?”.
Ted Grant odrzucał takie metody. Poświęcił swoje życie na zgłębienie ducha i metody – nie tylko co litery – dzieł Marksa, Engelsa, Lenina i Trockiego. Podobnie jak oni badał on rzeczywisty rozwój społeczeństwa i walki klas. On jeden naukowo i trafnie dokonał oceny takich zjawisk jak stalinizm, reżimy wschodnioeuropejskie, charakter powojennego boomu gospodarczego czy rozwój rewolucji chińskiej.
Gorąco polecamy naszym czytelnikom zapoznanie się z dokumentem „The Degeneration and Collapse of the Fourth International: In Defence of our Heritage” oraz listą lektur, którą przygotowaliśmy przed Kongresem.
To Ted Grant był jedyną osobą, która przekazała idee prawdziwego marksizmu nowym pokoleniom. Jego dzieła są cennym dziedzictwem, które przechowamy i poniesiemy dalej, zaczynając od publikacji III i IV tomu zebranych dzieł Teda w nadchodzącym roku.
Jak wyjaśnił Rob – Ted nie był osobą sentymentalną, nie mówił o swojej przeszłości. „Był zdania, że to co ma znaczenie to teraźniejszość i przyszłość!”. Rob podsumował:
„Tu nie chodzi o zmarłego człowieka! To sprawa idei wyzwolenia klasy robotniczej!
IV Międzynarodówka jest martwa i pogrzebana. Została zdradzona przez swoich, tak zwanych przywódców. My jesteśmy teraz ucieleśnieniem idei prawdziwego marksizmu.
Teraz należy te idee wprowadzić w życie – zbudować partię na silnym fundamencie!”
Budowa Rewolucyjnej Międzynarodówki Komunistycznej
Nasz ostatni Kongres w 2023 roku wyznaczał początek kampanii „Czy jesteś komunistą?” w całej naszej Międzynarodówce. Wyczuwając radykalizację części młodzieży, podjęliśmy odważną decyzję o zwróceniu się do niej z otwartym, komunistycznym przesłaniem. W rezultacie nasze szeregi znacznie się powiększyły.
W oparciu o tę udaną kampanię większość krajowych sekcji naszej Międzynarodówki zmieniła swój wizerunek, a w wielu przypadkach zostały one przekształcone w Rewolucyjne Partie Komunistyczne. W 2024 roku ustanowiliśmy Rewolucyjną Międzynarodówkę Komunistyczną (RCI).
Proces ten został uchwycony w filmie dokumentalnym nakręconym przez członków RCI, którego premiera odbyła się podczas Kongresu. Jest to nie tylko kapsuła czasu z tego roku – który reprezentował całkowitą wewnętrzną rewolucję w naszej pracy – ale także filmowy rewolucyjny manifest, który wyjaśnia nasz program, filozofię i rozwój walki klasowej, które leżą u podstaw naszego sukcesu. Film dokumentalny zostanie wkrótce udostępniony publicznie.
W rezultacie tego zwrotu liczba naszych członków wzrosła z 4551 w 2023 roku do 7127 obecnie, zorganizowanych w 24 sekcjach i 19 grupach.
Pierwszy Kongres Rewolucyjnej Międzynarodówki Komunistycznej był okazją do podsumowania naszych sukcesów i wyciągnięcia wniosków z ostatnich dwóch lat. Podczas gdy rok 2023 charakteryzował się szybkim wzrostem, ostatni rok był okazją do zwarcia naszych szeregów, wyszkolenia nowych kadr i przygotowania solidnych podstaw do ponownego wzrostu.
W ciągu ostatnich trzech miesięcy brytyjska sekcja zdołała zrekrutować już ponad 200 nowych członków. Jak potwierdzają liczne raporty sekcji austriackiej, szwajcarskiej i duńskiej, które również przygotowują się do „jesiennej ofensywy rekrutacyjnej”, kluczem do sukcesu jest nauka, uważne słuchanie i analizowanie słów rekrutowanych osób, które być może jeszcze nie wiedzą, że są komunistami.
Specjalna część kongresu została poświęcona pracy naszej sekcji działającej w samym sercu bestii: Rewolucyjnych Komunistów Ameryki. W miarę jak Stany Zjednoczone, bastion światowego imperializmu, pogrążają się w coraz głębszym kryzysie i upadku, rodzi się mnóstwo potencjalnych rewolucjonistów: jak poinformował towarzysz Antonio Balmer – w trakcie kongresu amerykańska sekcja otrzymywała nowe zgłoszenie rekrutacyjne mniej więcej co dwie godziny.
Podobnie jak cała nasza Międzynarodówka, amerykańska sekcja jest w przeważającej części złożona z młodych osób i z optymizmem patrzy w przyszłość. To, co przyciągnęło do nas młodych ludzi i co zmienia ich z niedoświadczonych rekrutów w bolszewików, to równocześnie jedyna rzecz, która wyróżnia naszą Międzynarodówkę – marksizm. Antonio Balmer tak opisał postawę tych pionierskich młodych komunistów:
„Towarzysze organizują swoje życie wokół marksizmu. Dostrzegli jego nieodpartą siłę. To jedyne, o czym chcą rozmawiać”.
Fundamenty naszej amerykańskiej sekcji były tworzone przez dekady wytrwałej, nieustępliwej pracy. Jej rozwój od jednego towarzysza do stu zajął 15 lat. Teraz w ciągu zaledwie dwóch lat liczba ta wzrosła z 320 do 820.
Jednak, jak powiedział jeden z delegatów, dopóki mamy kadry, niezbędną determinację i wsparcie Międzynarodówki, wzrost, jaki obserwujemy w Stanach Zjednoczonych, jest możliwy wszędzie.
Punktem kulminacyjnym całego Kongresu było głosowanie nad oficjalnym przyjęciem sekcji irlandzkiej, która w ciągu ostatnich dwóch lat rozrosła się z zaledwie pięciu towarzyszy spotykających się online do prężnej organizacji liczącej 64 członków, spotykającej się w oddziałach w całym kraju. Jednak to dopiero początek. Jak powiedział Andrea, pierwszy pełnoetatowy rewolucjonista irlandzkiej organizacji:
„Reprezentowanie RCI w Irlandii to wielki zaszczyt, ale także ogromna odpowiedzialność. Nasza Międzynarodówka zatknęła flagę w Irlandii. Ale teraz zaczyna się prawdziwa walka: budowa organizacji, która będzie w stanie przeprowadzić rewolucję rozpoczętą 109 lat temu przez Jamesa Conolly’ego!”.
Irlandzcy towarzysze zostali jednogłośnie przyjęci jako najnowsza sekcja RCI.
We wszystkich naszych krajowych organizacjach, dużych i małych, naszym sekretem, jak powiedział jeden z meksykańskich towarzyszy, jest „jasność idei, bojowe poświęcenie i determinacja oraz uczenie się na podstawie metod i doświadczeń innych sekcji Międzynarodówki”.
Siła internacjonalizmu
Praktyczne znaczenie Międzynarodówki zostało zaprezentowane podczas specjalnej sesji w ramach naszej kampanii na rzecz uwolnienia aresztowanych przywódców Komitetu Akcji Awami w Gilgit-Baltistanie. Od momentu aresztowania Eshana Ali i 13 innych czołowych działaczy z Gilgit-Baltistanu, Międzynarodówka organizowała protesty przed ambasadami Pakistanu na całym świecie, a także uświadamiała na temat trudnej sytuacji towarzyszy, zbierając podpisy i wiadomości solidarnościowe od związków zawodowych oraz znanych lewicowych polityków i działaczy.
Nasza kampania odniosła dotychczas znaczące sukcesy. Wszyscy przywódcy poza dwoma są obecnie na wolności (w momencie publikacji również Eshan Ali został uwolniony – przyp. tłum.). Jednak to nie koniec, a protesty będą trwały do momentu uwolnienia pozostałych liderów.
Zaangażowanie wszystkich towarzyszy w rozwój naszej Międzynarodówki znalazło odzwierciedlenie w naszej zbiórce finansowej. Sekcje z całego świata, a także osoby oglądające Kongres, zebrały łącznie 502 000 euro. Również ogromne zainteresowanie towarzyszy teorią marksistowską znalazło odzwierciedlenie w rekordowej sprzedaży 753 książek o wartości 5000 dolarów. Najpopularniejsze z nich to „History of British Trotskyism”, zbiór tekstów Trockiego i Teda Granta „Democracy, Bonapartism, Fascism” oraz „China: From Permanent Revolution to Counter-Revolution”, co świadczy o ogromnym zainteresowaniu palącymi kwestiami dnia codziennego oraz naszym rewolucyjnym dziedzictwem.
Nie zawsze wyglądało to tak imponująco. Fred Weston wspominał, że kiedy przeprowadził się do Londynu, międzynarodowe centrum składało się z Alana Woodsa i Any Muñoz, maszyny do pisania oraz kilku biurek. Obecnie nasze międzynarodowe centrum zatrudnia 25 pełnoetatowych pracowników, a dwóch kolejnych wkrótce dołączy do zespołu. Podczas ostatniego Kongresu poświęcenie całej Międzynarodówki pozwoliło nam na zakup biura w Londynie. Po latach ciężkiej pracy wiele naszych sekcji zbliża się do liczby 1000 członków i zaczynamy stawać się powoli punktem odniesienia dla rewolucyjnej młodzieży w wielu krajach.
Zarówno teraz, jak i wtedy, jedyną rzeczą, która gwarantowała nasz rozwój, było uparte skupienie się na edukacji i szkoleniu w zakresie metod marksizmu. Jak podsumował Hamid:
„Najważniejszą rzeczą, jaką robimy, jest ostrzenie naszej broni, wyostrzanie umysłów i pogłębianie zrozumienia, abyśmy mogli wkroczyć w ten nowy okres nie jako obcy w nieznanej krainie, ale jako pionierzy odkrywający nowe horyzonty.
Sprawiamy, że świat staje się naszym, abyśmy mogli go zmienić. A co najważniejsze, przekazujemy tę wiedzę nowemu pokoleniu, które również szuka odpowiedzi.
Wiele przeszliśmy. Pokonaliśmy długą drogę i osiągnęliśmy ogromny postęp. Nikt inny nie był w stanie zrobić tego, co my. Jednak nie jesteśmy zaspokojeni. Jak powiedział Alan, chcemy wywrócić świat do góry nogami. I budujemy do tego wielką dźwignię.
Nie możemy oderwać wzroku od tego zadania. Budujemy Rewolucyjną Międzynarodówkę Komunistyczną w każdym kraju i w każdym mieście. Jeśli będziemy trzymać się naszej teorii i naszych idei, nic nas nie powstrzyma”.
*
Dołącz do Rewolucyjnej Międzynarodówki Komunistycznej!
